>>> Đại hội VCCI lần thứ 7: Xây dựng nền kinh tế xanh, hướng tới phát triển bền vững!
Tuy nhiên, việc thực hiện các mục tiêu này, theo cam kết của các nước tại Hội nghị lần thứ 26 của các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), với kế hoạch xây dựng và thực hiện các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 ( được gọi là Net Zero) vào năm 2050, không hề dễ dàng. Để đạt được mục tiêu này, các quốc gia trong đó có Việt Nam lần đầu tiên đưa ra cam kết này tại COP26, cần sớm loại bỏ các dự án có lượng khí thải lớn, gây ô nhiễm môi trường, đồng thời cần có các giải pháp về vốn đầu tư để tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo và giảm phát thải.
Theo tác giả, định hướng tăng trưởng xanh thay vì tăng trưởng trước, dọn dẹp hậu quả sau là điều cần thiết đối với các chính phủ. (Hình minh họa)
Trước hết, chúng tôi xác định rằng khí thải carbon là nguyên nhân chính gây ra các thảm họa môi trường gần đây. Vì vậy, mục tiêu trung hòa cacbon đang là mối quan tâm hàng đầu của nhân loại ở thời điểm hiện tại. Chỉ trong vòng 300 năm từ Cách mạng Công nghiệp đến nay, nồng độ CO2 trong khí quyển đã tăng 1,6 lần, nhiệt độ trung bình trên Trái đất tăng 1,1 ℃, và sự nóng lên toàn cầu đã gây ra những tác động xấu đến bầu khí quyển, đại dương. , băng hà, và sinh quyển trên quy mô lớn. Hậu quả trước mắt là hàng loạt hiện tượng thời tiết diễn ra thường xuyên và khắc nghiệt hơn trong những năm gần đây, làm thay đổi hệ sinh thái và đe dọa sự sống của nhiều loài sinh vật.
Đối với con người, biến đổi khí hậu làm gián đoạn sản xuất, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng. Nếu mọi người tiếp tục theo đuổi các mục tiêu phát triển hiện tại mà không có kế hoạch giảm phát thải, nhiều vấn đề nghiêm trọng khác sẽ nảy sinh, bao gồm mất an ninh lương thực, giảm thu nhập và tăng nguy cơ sụp đổ xã hội. và bất bình đẳng giữa các nhóm thu nhập.
>>> Giải pháp thúc đẩy tín dụng xanh, phát triển kinh tế xanh bền vững
Do đó, đã đến lúc cảnh báo về một tư duy phát triển ưu tiên tăng trưởng trước rồi mới “dọn dẹp” hậu quả môi trường do tăng trưởng gây ra. Đây thực sự là một suy nghĩ sai lầm và nguy hiểm, bởi ở một mức độ nào đó, hậu quả về môi trường sẽ trở nên nặng nề đến mức không thể sửa chữa được, hoặc chỉ có thể sửa chữa với chi phí cực kỳ cao. Tuyệt. Vì vậy, cần định hướng tăng trưởng xanh ngay từ bây giờ để giảm thiểu và ngăn chặn những hậu quả trong tương lai.
Rào cản Thực thi: Công nghệ hay Chi phí?
Trên thực tế, nhiều công nghệ đã ra đời có thể làm cho quá trình sản xuất và hoạt động của con người trở nên bền vững và thân thiện với môi trường hơn. Những công nghệ này trải dài trên nhiều lĩnh vực như năng lượng thay thế, tăng hiệu suất, truyền tải và lưu trữ năng lượng, công nghệ vận chuyển, sản xuất, nông nghiệp, làm mát, sưởi ấm, v.v. đối với những quốc gia có nguồn nắng và gió dồi dào. Ngoài ra, các công cụ chính sách cũng đã được phát triển từ quy định, công cụ kinh tế, đến sử dụng thông tin, giáo dục và tự quản. Mỗi quốc gia sẽ có những cách sử dụng công cụ khác nhau, nhưng cuối cùng, tất cả các công cụ cần được thiết kế và phối hợp để phù hợp với hoàn cảnh địa phương mà vẫn mang lại hiệu quả ứng xử cao nhất.
Việc xây dựng lộ trình trung hòa các-bon với thích ứng với biến đổi khí hậu là ưu tiên hàng đầu. (Nguồn: WB)
Theo Ngân hàng Thế giới, sau hơn hai thập kỷ tăng trưởng ổn định, Việt Nam đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng là đạt thu nhập cao vào năm 2045. Theo Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, kết quả chuyển đổi kinh tế của đất nước sẽ phụ thuộc nhiều vào việc quản lý hiệu quả nguồn vốn tự nhiên – những nguồn tài nguyên nông nghiệp, rừng và khoáng sản có trữ lượng khổng lồ đã góp phần thúc đẩy sự phát triển ở Việt Nam. Tuy nhiên, Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức từ biến đổi khí hậu. Nếu không có các biện pháp giảm thiểu và thích ứng phù hợp, ước tính biến đổi khí hậu sẽ khiến Việt Nam thiệt hại từ 12% đến 14,5% GDP mỗi năm vào năm 2050 và có thể đưa tới một triệu người vào tình trạng nghèo cùng cực vào năm 2030.
Một số nhóm lợi ích và chính trị gia cho rằng chuyển đổi xanh đòi hỏi chi phí lớn, gây hại cho GDP của nền kinh tế. Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng việc hạn chế sử dụng các nguồn lực sẵn có sẽ làm chậm tăng trưởng, xuất phát từ suy nghĩ sâu sắc rằng phát triển kinh tế phải dựa trên nguồn nguyên liệu rẻ và sẵn có. Trên thực tế, một số nguồn năng lượng thay thế đã rẻ hơn so với nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là ở các nước có điều kiện tự nhiên thuận lợi. Trong 37 năm qua, giá năng lượng xanh đã giảm 24% khi tổng sản lượng tích lũy tăng gấp đôi, cho thấy mức độ sản xuất và sử dụng các nguồn năng lượng này đã tăng lên đáng kể. Ngoài ra, những cải tiến trong công nghệ pin đã giúp nó có thể lưu trữ năng lượng xanh một cách hiệu quả khi điều kiện thời tiết không thuận lợi cho việc phát điện bằng năng lượng mặt trời hoặc năng lượng gió.
Các tiến bộ công nghệ chứng minh rằng chi phí giảm lượng khí thải thấp hơn trước đây, do đó, mục tiêu trung hòa carbon không quá đắt đỏ như người ta vẫn tưởng. Chi phí này thậm chí có thể được coi là một khoản đầu tư vào tăng trưởng kinh tế, bởi vì quá trình chuyển đổi sẽ tạo ra việc làm mới cho những người bị mất việc làm trong các ngành năng lượng truyền thống. Việc áp dụng năng lượng mới cũng nên được coi là một phần của tiến bộ công nghệ, không phải là đoạn tuyệt với các quy trình cũ. Cải thiện môi trường và giảm nhẹ thiên tai cũng mang lại lợi ích cho các nhóm thu nhập thấp và dễ bị tổn thương, tăng cường sức khỏe của cộng đồng nói chung. Về lâu dài, việc trung hòa carbon và chuyển đổi sang năng lượng không carbon mang lại nhiều lợi ích vượt xa chi phí ban đầu. Vì vậy, nếu chi phí đầu tư cho trung tính carbon là thỏa đáng, với các giải pháp chính sách và công nghệ sẵn có, thì rào cản thực sự ở đâu?
Thách thức thực sự nằm ở quyết tâm thay đổi
Sự xác định là rào cản thực sự đối với mục tiêu trung lập carbon. Đối với chính phủ, quan niệm sai lầm về chi phí khiến các nhà hoạch định chính sách do dự về kế hoạch chuyển đổi; đối với các nhà sản xuất, đó là việc thay đổi nhiều quy trình hoạt động trong tổ chức; Và đối với con người, cần thay đổi nhiều thói quen có lợi cho hôm nay nhưng cũng có hại cho ngày mai. Ở đây, vai trò của các nhà nghiên cứu khoa học trong việc phổ biến các kết quả nghiên cứu về cơ hội, lợi ích và chi phí thực sự của tính trung hòa carbon, cũng như các giải pháp công nghệ và chính sách đã được khám phá. có, giúp đưa ra các khuyến nghị chính sách kịp thời, chính xác để đạt được mục tiêu không phát thải rất quan trọng vào năm 2050. Các chính phủ cần tạo điều kiện đầu tư vào công nghệ năng lượng, nghiên cứu và phát triển, và mở rộng quy mô các công nghệ này để giảm chi phí. Ngoài ra, các nước phát triển cần tích cực hỗ trợ các nước khác khắc phục hậu quả và đẩy nhanh quá trình giảm phát thải, giúp nhanh chóng đạt được mục tiêu chung.
Giáo sư Paul Ekins – Đại học College London tại hội thảo khoa học quốc tế “Con đường đến trung tính carbon ở châu Á”, UEH.
Biến đổi khí hậu là vấn đề toàn cầu, vì vậy mỗi quốc gia có trách nhiệm tham gia vào quá trình giảm phát thải khí nhà kính; Mặc dù mỗi quốc gia có những chiến lược khác nhau tùy theo hoàn cảnh địa phương, nhưng tất cả đều có chung nguyên tắc và mục tiêu. Có thể khẳng định rằng việc giảm phát thải không còn là vấn đề của công nghệ hay chính sách mà là ý chí thay đổi của chính phủ và người dân. Các nền kinh tế cần hành động mạnh mẽ hơn, tạo cơ chế chuyển đổi công nghệ, khuyến khích đầu tư vào sản xuất xanh và vận động người dân chuyển sang lối sống bền vững hơn. Các giải pháp cần được thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả để giữ cho nhiệt độ tăng hợp lý trước mốc thời gian giữa thế kỷ.
Bởi vì nếu thế giới đạt đến Net Zero vào năm 2040, cơ hội hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5ºC sẽ cao hơn đáng kể. Đỉnh phát thải càng sớm và càng thấp thì tốc độ đạt tới Net Zero càng nhanh, làm cho trái đất ít phụ thuộc hơn vào việc loại bỏ carbon trong nửa sau của thế kỷ (theo Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu, dữ liệu được công bố VI).
Đánh giá của bạn:
