Nhờ vậy, người miền Tây có một món ăn đặc biệt không tốn nhiều công sức. Thường vào mùa mưa lũ cá nổi theo trường kiếm nơi đẻ trứng. Đây cũng là lúc người dân làng tôi đi đánh cá. Chỉ cần quăng lưới, lợp mái rồi ngồi đợi, cả ngày cũng đủ ăn.
Ở vùng đó, không biết từ bao giờ dân làng tôi đã có thói quen tận dụng những nguyên liệu sẵn có như lá me non, cá chìa vôi để tạo nên những bát canh cá dân dã mà thơm mát, giải nhiệt rất tốt. những ngày hè oi ả. Đối với tôi, canh cá nấu me không chỉ là một món ăn đơn thuần mà nó còn gợi cho tôi biết bao kỷ niệm đẹp về quê hương, gia đình và những người thân yêu.
Bà tôi kể lại, cá lăng xuất hiện nhiều nhất ở các tỉnh miền Tây Nam bộ, đặc biệt là Bạc Liêu. Trước đây, cá nổi ở Bạc Liêu nhiều vô kể, nhưng chưa được khai thác đến mức trở thành đặc sản như bây giờ. Vì vậy, người dân quê tôi từng có câu: “Bạc Liêu nước chảy lờ đờ, Dưới sông lên bờ, bên bờ sông Triều Châu”.
 |
|
Canh chua cá me non |
Cá công hay còn được mệnh danh là một trong những loại cá ngon nhất miền Tây. Hương vị của nó mang nét đặc trưng riêng với thịt ngọt chắc, chả cá thơm phức ẩn bên trong lớp mỡ béo ngậy vàng ruộm mà không hề ngán. Người dân quê tôi thường chế biến cá theo nhiều cách khác nhau như làm mắm, kho tiêu, kho sả ớt, chiên bột … Nhưng món khoái khẩu của gia đình tôi vẫn là canh chua lá me non.
Cách nấu canh lá me rất đơn giản. Mẹ tôi dùng một mớ hành lá đập dập, phi dầu cho thơm rồi đổ nước vào đun sôi. Cá sau khi sơ chế được làm sạch rồi trộn với một ít sả ớt băm nhuyễn, nêm nếm gia vị thông thường rồi đun trên lửa nhỏ khoảng 10 phút cho ngấm. Bạn phải kiên nhẫn đợi nước sôi rồi mới cho cá vào để không bị tanh. Sau đó, nêm gia vị cho vừa ăn, mẹ nhanh tay vò nát lá me đã rửa sạch rồi cho vào, cuối cùng chỉ cần cho ít hành, ngò, ớt băm nhỏ vào cho đậm đà. Đôi khi, muốn món canh thêm đa dạng, mẹ sai tôi và anh trai đi hái thêm một số loại rau như bông điên điển, đậu bắp,… để ăn kèm. Rảnh rỗi thì hái thêm ít rau cải, rau muống hoặc ngon hơn là cắt khúc cây chuối, ngon nhất là chuối hột, cắt khúc …
\N
Cá lạc là loại cá nhỏ nên nấu rất nhanh chín, chỉ nên để canh sôi khoảng năm phút thì tắt bếp, nếu không cá dễ bị nát, khi ăn thịt không ngon. Nồi canh chua lá me khi sôi tỏa mùi chua thơm nức mũi cho cả nhà, nếm thử sẽ thấy một chút chua thanh nơi đầu lưỡi. Dám cá là trong tất cả các hương vị chua từ đồng bằng đến miền núi, từ quả me, lá nấu rượu, nấu cơm … không thể nào có vị chua như lá me non mà chỉ có một nồi canh chua. . Lá me non mới có màu trắng sữa như sương mai, thậm chí lá me nấu chín cũng có màu như màu ruộng lúa chiều muộn. Tôi thường thích ăn món canh này với một tô cơm trắng được nấu từ nồi đồng lớn nấu với lá dừa của bà, thêm một chút nước mắm ngon với ớt hoặc một chén muối tiêu, thế là đủ ấm lòng.
Và không chỉ tôi, vợ tôi cũng mê món canh này nhất. Vào một buổi trưa nắng nóng, đi làm đồng về mà có bát canh lá me non ăn, chị cười vui vẻ. Rửa sạch chân tay bằng một xô nước giếng mát lạnh rồi nhẩn nha nhâm nhi từng muỗng canh, nghe vị chua chua ngọt ngọt của lá me và vị ngọt của cá thấm đẫm nơi đầu lưỡi. Cô tôi thường nói: “Nước ta có nhiều món canh chua, nhưng món nào cũng có hương vị riêng. Nhưng thanh tao và dễ ăn nhất là món canh chua cá lóc nấu me. Món này là ngon nhất vì vừa được ăn vừa được nghe giọng cô Út sau sân khấu cải lương phải không nào ”.
Hồi nhỏ, nghe mẹ nói như vậy, tôi và anh trai thường mỉm cười, tưởng rằng mẹ nói đùa. Nhưng khi lớn lên, nếm đủ món ngon trên đời, vẫn khao khát món canh chua giản dị nấu từ lá me non và những con cá nhỏ nhưng béo ngậy, tôi mới biết điều tía nói là đúng. . Cũng bởi, có món ăn nào ngon mà nhẹ nhàng thân thương như món ăn quê nhà, như cái cảm giác đầm ấm, ngồi quây quần bên mâm cơm tía má, nghe cô Út hàng xóm hát cải lương ngọt ngào đến thế? Bên dòng sông vắng sau nhà, tôi thấy lòng mình chìm với bao nỗi nhớ.
Xưa nay, cá kho vẫn bị coi là món ăn gia đình nghèo khó vì hầu hết người dân quê tự làm, thậm chí chia nhau ăn vì nhiều quá. Nhưng với một người lớn lên ở vùng quê và trải qua những tháng ngày tuổi thơ gian khó như tôi, món canh chua cá lóc lá me non thực sự là một món ăn đặc biệt, chứa đựng biết bao hy sinh, hy sinh của má tía. ghi dấu nhiều kỷ niệm về quê hương, làng xóm. Mùa mưa nào nơi phố xa, nhìn vòm lá me bay trong gió, tôi cũng bâng khuâng nhớ về hương vị bát canh ngày ấy, để rồi thoảng thoảng trên môi lại thấy chua nhẹ với vị ngọt hoài cổ.
