Ốc bắt về, rửa sạch và chuẩn bị cho vào thúng tre – Ảnh: T.LŨY
Có lẽ bây giờ không ai còn nhớ rõ món ốc gác bếp (hay ốc kèo bếp) này có từ bao giờ. Nhưng theo các già làng, món ăn này có từ lâu đời, thường vào thời điểm mùa lũ miền Tây rút.
Lúc này ruộng bắt đầu cạn, người dân đi bắt ốc về để dành bằng cách treo lên giàn bếp, để đến những tháng mùa khô hoặc khi gia đình có dịp sum họp.
Ốc treo giàn bếp thường để được 4-5 tháng, khi đưa xuống chế biến ốc vẫn còn sống.
Khác với suy nghĩ của nhiều người, ốc bắt lên khỏi mặt nước lâu ngày sẽ chết hoặc teo tóp vì đói, ốc gác bếp ngửi khói bếp củi hàng ngày không chết do hơi nóng bốc lên mà vẫn béo ngậy, béo ngậy. Khi nấu thức ăn vẫn giữ được vị ngọt, quyện thêm mùi khói bếp làm “thơm râu”.
Những thúng ốc được treo trên giàn bếp, bốc khói bếp bốc lên từng ngày – Ảnh: T.LŨY
Vậy loại ốc nào được dùng để làm đặc sản này? Trước đây, hễ bắt được loại ốc nào người ta cũng chế biến món ốc gác bếp, nhưng thường là ốc bươu đen. Sau này, từ tập quán ăn uống, nhiều người thấy ngon nhất vẫn là món ốc gác bếp.
Ốc sau khi bắt về rửa sạch, vớt còn sống cho vào sọt tre treo lên gần bếp củi, hôm nào nấu cơm thì khói bếp bên dưới bốc lên nghi ngút cả rổ đựng ốc treo trên giàn. .
Bà Dương Thị In (huyện Phong Điền, TP.Cần Thơ) cho biết, thông thường ốc để trên bếp khoảng 7-10 ngày, đem xuống rửa sạch rồi mới chế biến. Nhưng có người nuôi lâu hơn 4-5 tháng mà ốc vẫn sống…
Với hương vị đặc trưng giòn, ngọt, béo và thơm mùi khói bếp, từ một món ăn dân dã, nay ốc treo gác bếp đã trở thành món ăn đặc sản.
Một số địa phương ở miền Tây đưa chúng là đặc sản của địa phương, ốc gác bếp được bán trong siêu thị với giá cao. Khi nếm thử món ăn này, nhiều thực khách gần xa nhớ mãi hương vị.
Ốc gác bếp bày bán trong siêu thị – Ảnh: T.LŨY
Khi nấu ốc gác bếp, chọn những con ốc khó cạy ra, thân xám như thiếu nước, rửa sạch, chế biến.
Để tạo hương vị thơm ngon hơn cho món ốc, người ta còn ngâm ốc trong hỗn hợp sữa và trứng đánh tan.
Đây là cách để ốc uống sữa, những con ốc treo trên bếp lâu ngày khát sữa sẽ mở ra uống sữa và trứng làm cho thịt ốc thơm ngon hơn. Ngâm ốc trong hỗn hợp này khoảng 30 phút là có thể chế biến được.
Ốc sau khi đưa xuống khỏi bếp được ngâm với hỗn hợp sữa và trứng – Ảnh: T.LŨY
Người miền Tây luộc ốc với sả, cho vào nồi đậy kín thân và lá sả, đợi đến khi ốc há miệng là có thể thưởng thức.
Những con ốc chín vàng, mề ốc bươu vàng, thân ốc màu trắng béo trông rất đẹp mắt. Món này khi luộc chín, chấm thịt với nước mắm sả ớt thì ngon không thể tả.
Những con ốc gác bếp sau khi được ngâm trong sữa hạt, được vớt ra luộc ăn với nước mắm sả ớt – Ảnh: T.LIY
Mùi ốc, sả, khói bếp thoang thoảng, ngọt trong miệng quyện với vị chua chua, mặn mặn của nước mắm sả ớt khiến thực khách ăn mãi không quên!
Món xoài ngon ở thủ phủ xoài miền Tây
T. CHÁY
